Archivering van performances: Otobong Nkanga

Wat kan een goede praktijk zijn om performances in de beeldende kunst te bewaren? Waaruit bestaat het archief van een performance kunstenaar, hoe beschrijf je de componenten ervan, en de relaties ertussen? Hoe performances te archiveren opdat ze kunnen worden nagevolgd of bestudeerd zonder dat ze haar aanwezigheid of actieve betrokkenheid van de kunstenaar nodig hebben. Is het van belang het creatieproces en de diverse performances te capteren in beeld en geluid? Hoe kan een publiek participeren in de archivering van performances? Wat kan deze archiefzorg bijdragen tot de eigen artistieke praktijk? Zijn er best pratices voorhanden?

Er zijn tal van vragen bij het archiveren van performancekunst. Daarom startte CKV in samenwerking met prof. Timmy de Laet, Universiteit Antwerpen, een project rond de archivering van performances. Basis is de performancepraktijk van beeldend kunstenaar Otobong Nkanga (1974). De doelstelling van het project is drieledig:

  • Archiveren van een aantal performancewerken van Otobong Nkanga
  • Internationale mapping van best practices en tools archivering performances beeldende kunst
  • Methodologie voor archivering van performances

Otobong Nkanga werd geboren in Kano, Nigeria. Ze begon haar kunststudies aan de Obafemi Awolowo University in Ile-Ife (Nigeria) en zette ze later voort aan de Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts in Parijs. Sinds een jaar of tien woont ze in Antwerpen. Ze was eerder artist in residence aan de Rijksacademie van beeldende kunsten in Amsterdam en voltooide haar masteropleiding bij Dasarts in Amsterdam.

In haar tekeningen, installaties, foto’s, beeldhouwwerken en performances onderzoekt Nkanga de sociale en topografische relaties met onze alledaagse leefomgeving. Door het begrip ‘land’ te verkennen als een plaats waartoe men niet behoort, geeft ze een alternatieve betekenis aan de sociale ideeën van identiteit. Nkanga stelt vragen over de historische structuur van een plaats, zowel vanuit fysisch als metafysisch oogpunt. Ze verwijst vaak naar de verschillende objecten en elementen in haar werk als ‘constellaties’. Constellaties zijn imaginaire patronen of diagrammen waarmee ze de snijpunten in kaart brengt van natuur, politiek, koloniale economie en verschillende geografieën en geschiedenissen.

Haar werk maakte deel uit van tal van internationale groepstentoonstellingen. In 2019 werden twee solo tentoonstellingen aan haar gewijd: Acts at the Crossroads, Zeitz Museum of Contemporary Art Africa (Zeitz MOCAA), Cape Town in Zuid-Afrika en From Where I Stand, Tate St Ives, Saint Ives, Groot-Brittanië. Ze ontving diverse internationale prijzen, in België ontving ze onder meer in 2017 de Belgian Art Prize, begin 2019 de Ultima beeldende kunst in Vlaanderen.